کدهای QR چیست؟
QR مخفف عبارت «کدهای واکنش سریع» یا (Quick Response Code) است که به صورت مربعی شکل بوده و نخستین بار توسط محققی ژاپنی ابداع شد.برخلاف بارکدهای استاندارد UPC که از خطوط عمودی و اعداد تشکیلشدهاند، یک کد QR نهتنها حاوی اطلاعات بسیار بیشتری است، بلکه میتوان بهسرعت به اطلاعات گستردهای که در آن وجود دارد، دسترسی پیدا کرد.
کدهای QR تنها توسط ماشین قابل رمزگشایی هستند – یعنی چنین کدهایی برای رایانهها قابلدرکتر از این متنی است که در حال خواندنش هستید!
کدهای QR مصارف گستردهای دارند و از رهگیری محصولات گوناگون گرفته تا شناسایی آیتمهای مختلف را شامل میشود؛ اما هدف اولیه از ساخت چنین کدی، کارکردشان بهعنوان نسل جدیدی از بارکدهای UPC بوده است.
بااینوجود، ازآنجاکه کدهای QR فاقد قابلیتهای پیشرفتهای برای رهگیری بستهها مثلاً در انبار یا کتابخانهای بزرگ است، از آنها برای کاربریهای سادهتر استفاده میشود که شامل حوزهی تبلیغات، بستهبندی محصولات، بیلبوردهای خیابانی و برخی وب سایتهاست.
کاربرد کدهای QR چیست؟
کدهای QR راهی سریع برای دسترسی به محتوا از طریق سامانهی گوشیهای هوشمند است؛ و برخلاف ارتباطات حوزهی نزدیک (NFC)، کدهای QR فاقد هرگونه اجزای الکتریکی بوده یا نیازی به فناوری سختافزاری خاصی ندارند. کدهای QR تنها نوعی از کدهای سیاهوسفید است که بر روی کاغذ چاپشده و میتوان آن را به کمک گوشیهای هوشمند اسکن و رمزگشایی نمود.
این برنامهها به کاربر اجازه میدهد با عکسبرداری از کد موردنظر و تبدیل آن به اطلاعات معنیدار، به تحلیل محتوای رمزنگاریشده در آن بپردازد. برای نمونه میتوانید کدی که در همین مقاله قرار دارد را اسکن کنید و به اطلاعات موجود در آنکه نشانی اینترنتی سایت زومیت میباشد، دست پیدا کنید و سریعاً در ابزار همراه خود به سایت ما سر بزنید.
دیگر کاربردها
از کدهای QR میتوان برای سایر امور نیز بهره برد. برای مثال، در صورت فعال کردن قابلیت تائید هویت دومرحلهای گوگل، آنها کد QR خاصی را در نمایشگر رایانه در اختیار شما قرار میدهند که کاربر میتواند به کمک برنامهی مخصوص آن را رمزگشایی نماید. این روش بسیار سادهتر از درج دستی اطلاعات و کسب اطمینان از صحت آن است.
در این مورد، یک کد QR را میتوان برای تائید هویت رایانه و گوشیهای هوشمند خاص استفاده کرد؛ و برای اطمینان از ارتباط داشتن این دو ابزار به هم نیازی به ابزار دیگری نیست؛ و تنها با داشتن برنامهی مخصوص میتوان این مهم را به انجام رسانید. از این گذشته میتوان از کدهای QR برای ورود به محیط کاربری وب سایتهای گوناگون استفاده کرد: برای نمونه وب سایت AirDroid به کاربران خود اجازه میدهد تنها با اسکن کد QR خود به نسخهی عادی یا مخصوص موبایل سایت دسترسی داشته و بدون نیاز به واردکردن کلمه عبور وارد آن شوند.
آیا این کدها بهدردبخور هستند؟
کدهای QR کاربردهای خاص خود رادارند. آنها را میتوان راهکاری ارزان به شمار آورد که بر روی اغلب گوشیهای هوشمندی که مجهز به دوربین هستند کار میکنند و همچون فناوریهایی نظیر NFC نیازی به هیچ زیرساخت سختافزاری ندارند. از آنها همچنین میتوان برای تائید هویت و دسترسی ساده به وبسایتهای گوناگون بهره برد. کدهای QR میتوانند حاوی اطلاعات مربوط به آدرس اینترنتی، مشخصات تماس (بهعنوانمثال برای استفاده در کارت ویزیت)، شماره تماس، پیامک یا متن باشند.
ساخت کدهای QR بسیار آسان است و ابزارهای آنلاین بسیاری برای این کار وجود دارد، بهعنوانمثال میتوانید از طریق وب سایت Kaywa بهراحتی اطلاعات موردنظر خود را به یک کد QR تبدیل کنید.
بااینحال، باید صادق باشیم که اغلب کدهای QR که در طول روز میبینیم آنطور که بایدوشاید جذاب نیستند. برای استفاده از این کدها نیاز به نرمافزار مخصوص بر روی گوشیهای هوشمند است؛ و هرچند به کمک ابزارهای موجود دیگر لزومی به تایپ کردن نشانی سایت نیست، اما گاهی همان روشهای سنتی ما را سریعتر به نتیجهی مطلوب راهنمایی میکنند. البته نوع نگهداشتن دوربین، زاویهی آن، عدم لرزش و نور زمینه نیز از عوامل کلیدی در تضمین کیفیت کار است.
چطور کدهای QR را بخوانیم؟
اگر مایل به استفاده از کدهای QR هستید، نیاز به برنامهی اسکن مخصوص دارید که بر روی انواع گوشیهای هوشمند نصب میشوند.
گوشیهای اندرویدی: اندروید دارای برنامههای متعدد اسکن کدهای QR است. میتوانید از برنامهی Googles شرکت گوگل یا دیگر برنامهی محبوب Barcode Scanner برای این منظور بهره ببرید.
آیفون: سیستمعامل iOS دارای برنامهی اسکنر QR متعددی است که محبوبترین آن RedLaser است.
برنامههای اختصاصی نیز که کدهای QR را میخوانند (نظیرGoogle Authenticator ) ابزار QR خوانی مخصوص به خود هستند و برای تائید هویت کاربر نیازی به برنامهی دیگری ندارند.
البته کدهای QR دارای برخی اشکالات فنی و امنیتی خاص خود هستند. چراکه نفوذ گران و «آدم بدهای داستان» بهسادگی میتوانند از بستر سادهی این کدها برای گسترش استفاده از کدهای مخرب خود بهره ببرند؛ و ممکن است با اسکن کدهای ناآشنا به صفحهای در اینترنت هدایت شوید که حاوی مخاطراتی برای شماست.