اندوخته و ذخیره در ادبیات
اندوخته : مبلغ مشخصی، مثلا نسبتی از سرمایه می‌باشد که باید قبل از تقسیم سود در حساب جداگانه‌ای نگه‌داری شود و این مبلغ را از چرخه دارایی شرکت برداشت نکنند. زمان مشخصی هم برای برداشت آن وجود ندارد.
مبلغ اندوخته، بر اساس قانون و تصمیم سهامداران شرکت دارای میزان مشخصی می‌باشد و در هر سال به میزان 5% سود سال جاری در نظر گرفته می‌شود و این کار تا رسیدن به میزان 10% سرمایه شرکت الزامی می‌باشد و بیشتر از این 10% اختیاری است.
ذخیره :منبعی از هزینه‌های تحقق یافته پرداخت نشده می‌باشد و دارای سقف مشخصی هم نیست. همچنین، تصمیم سهامداران شرکت در مشخص کردن میزان آن نقشی ندارد. دقت داشته باشید که ذخیره ذکر هزینه‌های گذشته است ولی اندوخته با هزینه زمان گذشته ارتباطی ندارد.
کاربرد اصطلاح اندوخته:
اندوخته، اختصاص و محدودیت در سود انباشته شده می‌باشد و بر اساس پیشنهادات هیات مدیره، تصویب مجمع عمومی، رعایت مفاد قراردادها و الزامات قانونی انجام می‌شود.
نمایش جداگانه این سود در ترازنامه، از شیوه‌های گزارشگری و محدودیت در سود انباشته می‌باشد. این محدودیت و اختصاص سود انباشته، اندوخته نام دارد. به عنوان مثال می‌توان به اندوخته قانونی، اندوخته احتیاطی و یا عمومی، اندوخته اختیاری و یا … اشاره کرد.
کاربرد اصطلاح ذخیره:
این اصطلاح برای حساب‌های دارایی که نشان دهنده کاهش شناسایی شده در بهای تمام شده می‌باشد به کار می‌رود و باعث تبدیل دارایی‌های ذکر شده به خالص ارزش بازیافتی می‌شود. به عنوان مثال می‌توان به ذخیره مطالبات مشکوک الوصول، ذخیره کاهش ارزش موجودی‌ها و سرمایه گذاری‌ها اشاره کرد.
به این نکته توجه داشته باشید که اگرچه استهلاک انباشته شده به عنوان دارایی می‌باشد، ولی به داشتن تفاوت در دارایی‌های ثابت مشهود مانند: استهلاک، کاهش ارزش دارایی‌های ثابت مشهود به حساب نمی‌آیند و در اصطلاح ذخیره قرار نمی‌گیرند.
تفاوت حسابداری اندوخته و ذخیره:
۱) اندوخته مبلغی از یک منبع مشخص می‌باشد و قبل از تقسیم سود در حساب جداگانه‌ای به دلیل عدم خروج از چرخه دارایی شرکت، نگه‌داری می‌شود.
۲) برای آزاد شدن مبلغ اندوخته زمان مشخصی تعیین نشده است و سقف آن هم بر اساس قانون و تصمیم سهامداران مشخص می‌شود.
۳) برای ایجاد اندوخته باید سودی موجود باشد، ولی برای ایجاد ذخیره الزامی بر سود نیست.
۴) ذخیره منبعی از هزینه‌های تحقق یافته پرداخت نشده می‌باشد و دارای سقف مشخصی نیست و برای مشخص کردن میزان آن نیز، تصمیم سهامداران نقشی ندارد.
۵) ذخیره اشاره به هزینه‌های گذشته دارد، در صورتی که اندوخته با هزینه‌های زمان گذشته ارتباطی ندارد.
۶) اندوخته، مبلغی است که برای تقویت نیروی مالی شرکت، ملاحظات مدیریتی، الزامات قانونی، حفظ حقوق بستانکاران و یا استفاده از مزایای مالیاتی از سود قابل تقسیم شرکت‌ها کم می‌شود.
۷) تفاوت بین ذخیره و اندوخته در محل احتساب آن‌ها می‌باشد. منبع احتساب ذخیره از محل هزینه‌های جاری شرکت می‌باشد و به عنوان مخزن هزینه‌های تحقق یافته است. منبع احتساب اندوخته، سود بعد از کم کردن زیان انباشته سنوات قبل محاسبه در حساب‌ها می‌باشد.
